Jak powstawały "Symbole Polskiej Przyrody"

Pamiętacie animowany film "Zaplątani"? I scenę, kiedy Roszpunka schodzi po raz pierwszy w życiu ze swojej wieży? To mniej więcej tak wyglądałem po tym jak wydawnictwo Multico zaproponowało mi zrobienie albumu o tym co najciekawsze w polskiej przyrodzie. Na zmianę przechodziłem fazę - super... i fazę - na pewno nie dam rady!

Ale cóż... decyzja zapadła. Trzeba się było wziąć za robotę. Obłożyłem się mapami Polski, stosem książek i zacząłem przeglądać swoje archiwum zdjęć. Po kilku dniach miałem gotową listę. Przyjrzałem się jej uważnie i wyszło mi, że książka musiałaby mieć rozmiar kilkutomowej encyklopedii. Następny tydzień spędziłem wybierając z najciekawszych miejsc tylko same perełki. W końcu po wielu trudach i wyrzeczeniach oraz rozmowach z redaktorami z wydawnictwa Multico, udało się ograniczyć ilość do jakiegoś sensownego poziomu.

W zasadzie trudno powiedzieć ile czasu trwało zbieranie materiału. Niektóre zdjęcia mają ponad 20 lat. Niektóre zapiski i notatki wykorzystane przy pracy wcale nie mniej. Choć w momencie ich powstawania nawet do głowy mi nie przyszło, że przyczynią się do napisania książki.
Zawsze odwiedzając jakieś okolice szukałem regionalnych przewodników, napisanych przez miejscowych pasjonatów i wydanych często własnym sumptem w minimalnym nakładzie. Zawierają one nierzadko informacje i ciekawostki niedostępne w innych miejscach. Mam w domu całą półkę z takimi materiałami.

Potem jeszcze doszedł wybór zdjęć. Nawet nie wiem ile ich przejrzałem. Ale ich liczba szła w tysiące. Zarówno moich jak i dostarczonych przez zaprzyjaźnionych fotografów. Jak wybrać jedno zdjęcie mające ilustrować tekst, gdy przed sobą mam dwadzieścia samych świetnych fotografii ilustrujących jeden temat?

A potem... potem już wystarczyło usiąść i napisać...

Rodzina od zawsze towarzyszyła mi w podróżach. Młody zaczynał chodzić trzymając się tatowego sprzętu. 

A zdarzało mu się również sypiać w kołysce zrobionej z koca przywiązanego do nóg rozłożonego statywu.

Fotografuję Pieniny - między baranami nad Zalewem Czorsztyńskim. W tle zamek Czorsztyn, który podobno kiedyś był siedzibą Zawiszy Czarnego. A w czasie Potopu Szwedzkiego schronił się tu król Jan Kazimierz.

Gościnne Podlasie. Koń służy mi za statyw a ja fotografuję koniki polskie u przyjaciół prowadzących wolnowybiegową hodowlę w Sławatyczach. To tu zaciekawiony koń próbował sprawdzić co mam w ręku i zapluł mi przednią soczewkę obiektywu.

Przedwiośnie w mojej ulubionej Dolinie Środkowej Wisły. Gdyby zliczyć wszystkie nadwiślańskie podróże, zebrałyby się pewnie tysiące, jeśli nie dziesiątki tysięcy kilometrów - od Baraniej Góry po Żuławy.

Gdzieś w bieszczadzkim strumieniu...

... i na połoninach. Bieszczady - obok Doliny Środkowej Wisły to drugie z moich ulubionych miejsc w Polsce.

Magiczne Ponidzie - gdzie głowiłem się jak uchwycić na zdjęciu urok kryształów gipsu.

Na wieży widokowej przy Jeziorze Łuknajno. Chwilę wcześniej obserwowaliśmy udane polowanie rybołowa. W całej Polsce żyje dziś zaledwie 28 par tych ptaków. Czyli to był jeden z 56  naszych rybołowów. Prawie na środku zdjęcia widać wysepkę na której Włodzimierz Puchalski, w latach 50 XX wieku, fotografował i filmował łabędzie. Opisał to potem w kultowej dziś książce "W krainie łabędzia". 

Wszelakie notatki, wpadające do głowy pomysły i zarys książki pisane były ręcznie, wiecznym piórem. Jakoś lepiej wtedy mi się myśli. Dopiero gotowy tekst powstawał na komputerze.

W gościnie u państwa Niedbalskich w Wojnowie na Mazurach. Powstało tu kilkanaście rozdziałów i przy okazji sporo zdjęć koników polskich. Telefon służy za... przycisk do papieru. Wiał wtedy niezły wiatr i rozrzucał mi notatki po całej okolicy.

W pięknych okolicznościach przyrody piszą się kolejne części. Tu akurat przy obozowisku obok grodziska w Czermnie. Prawdopodobnej stolicy dawnych Grodów Czerwieńskich. 

Zaczynamy kolejny dzień pracy. Wszystko już naszykowane. Jeszcze tylko trzeba dopić poranną herbatę Longjing - jeden z moich ulubionych gatunków i można brać się za pióro.

W domowym zaciszu - notatki i uwagi do pierwszej wersji książki robione były... pięknym szklanym, maczanym w atramencie piórem. Zrobione zostało przez francuską firmę J.Herbin na wzór siedemnastowiecznych weneckich piór. Jakby ktoś zamarzył o takim piórze, to można je znaleźć w sklepie internetowym F-Pen.

Roztocze - fotografujemy wodospad na strumieniu Jeleń. Największy wodospad tej krainy. Jego szum słychać z odległości ponad 100 metrów. Ostatecznie nie został pokazany w książce. 

Fotografujemy roślinność Chełmskich Torfowisk Węglanowych. To unikalne miejsce w Europie. Bo kto widział torf, który nie jest kwaśny, tylko zasadowy.

Samo pisanie trwało, bagatelka, około 4 miesięcy. Przy biurku w domu, pod domen w cieniu starej jabłoni, w czasie różnych podróży w terenie. Nie powiem ile razy zdarzyło się mi zrywać w środku nocy, by zapisać jakiś pomysł. Potem kilka miesięcy trwało poprawienie tekstów i redagowanie tak, by zdjęcia i opisy dobrze rozmieścić na stronach książki.
A potem jeszcze tylko kilkukrotne przeczytanie całości by wyłapać ostatnie błędy... choć i tak pewnie jakieś się trafią.

I do drukarni...

I do księgarni...

Zapraszam... Album dostępny na przykład tu:

Symbole Polskiej Przyrody